Arnhem, Nederland

Thoughtful Design: De evolutie van Shelterbag

Sheltersuit bestaat om de symptomen te verlichten van mensen die dakloos zijn. Door te luisteren naar de mensen die onze producten gebruiken, bepalen we de behoefte en evalueren we de resultaten. Vervolgens doen we ons best om die input om te zetten in de praktijk en te verwerken in het productieproces.

Fotografie & storytelling: Tony Dočekal
01-09-2021
Est. 5 minutes

De Shelterbag is een draagbaar, beschut bed dat opgerold kan worden tot een tas. Hij is waterdicht, licht, gemakkelijk te hanteren en heeft een extra vak voor wat persoonlijke spullen. Het wordt geleverd met een slaapzak en een ingebouwd kussen, maar heeft ook ruimte voor een extra matras of deken, waardoor het aan te passen is aan alle seizoenen. Een flexibele tentstok is in de kap geïntegreerd om hem rechtop te houden, waardoor hij meer ruimte biedt en beter beschermt tegen de regen.

Er is veel veranderd sinds de eerste Shelterbag in Colombia werd ontworpen, twee jaar geleden. Bas bezocht in 2018 de Medellin Design Week, waar hij samen met Dries van Wagenberg (Dutch Design Foundation) twee weken lang een product ontwierp dat geschikt was voor het lokale klimaat. Het resultaat was een prototype van de eerste Shelterbag; een lichtere, compactere versie van de Sheltersuit, geschikt voor warmere klimaten.

Bas and Joris at work in Joris’ design studio

Na onze eerste grootschalige distributie van Shelterbags in Nederland vorig jaar, hebben we feedback verzameld van zowel hulporganisaties als mensen die ze hebben gebruikt.

Wat vonden zij ervan? Hebben ze er baat bij gehad? Nog suggesties? Of hebben we iets gemist?

Ontwerpen voor mensen die onbeschut leven is interessant nieuw terrein. We werken samen met de Nederlandse productontwerper Joris de Groot, om een aantal aanpassingen te testen en te implementeren. Joris is gespecialiseerd in het vertalen van input van onze gebruikers naar het productieproces.

Door verschillende productieprocessen en bedrijven te bestuderen, evalueert Joris de mogelijkheden met de technieken en materialen die in de fabriek van Sheltersuit te vinden zijn. Vervolgens probeert hij ons productieteam uit te dagen om nieuwe dingen te proberen en nieuwe inzichten op te doen.

Een grote uitdaging is het omzetten van een prototype naar productie. Er zijn enkele taalbarrières, aangezien Arabisch de eerste taal is van de meeste mensen in het atelier van Sheltersuit.

“Ik werk nauw samen met Fadi. We hebben een manier gevonden om te communiceren door miniatuur prototypes te maken. Vervolgens maakt Fadi 1:1 prototypes, zodat we ze meteen kunnen testen en de mogelijkheden in productie kunnen verkennen.

Ik leer veel van de vakbekwame mensen in de productie bij Sheltersuit,” zegt Joris, “en het is heel waardevol om uit hun eigen ervaringen te kunnen putten, wat ik heel belangrijk vind voor mij als ontwerper.”


“Communicatie is hier de sleutel. We maken schetsen en prototypes. Het gaat erom dat we elkaar begrijpen.”

– Joris, Studio Joris de Groot

Joris: “Toen ik bij Sheltersuit begon, dacht ik: ‘laten we gewoon een zo comfortabel mogelijk product maken’. Maar toen werd het matras veel te zwaar.”

Het is altijd een uitdaging om het juiste evenwicht te vinden tussen comfort en functionaliteit. Daarom is contact met onze gebruikers essentieel. Joris sprak met Inge en Bjorn, om uit te zoeken hoe hij de productontwikkelingen het beste kon implementeren. Zij zijn al 3 jaar dakloos omdat de nachtopvang niet op koppels is ingesteld.

Lees het verhaal van Inge en Björn

Joris in zijn studio


“Bij Sheltersuit ben je in staat om je ontwerpvaardigheden direct in te zetten. Er is echt behoefte aan een bepaald product, en je kunt aan die vraag voldoen met de middelen die je tot je beschikking hebt.”

– Joris

De opblaasbare capuchon

Een voorbeeld van een van de dingen die Joris heeft getest is deze opblaasbare rand die de kap van de Shelterbag overeind houdt. De grote kap biedt niet alleen bescherming tegen de regen, maar ook privacy. De eerste ontwerpen van de Shelterbag hadden een normale capuchon, maar al snel merkten we dat er behoefte was aan een beetje ruimte rond je hoofd en een plek voor je spullen. Bovendien, als het regent, stroomt het water beter als de kap rechtop staat.

Niet alle ideeën werken. Het opblaassysteem bleek onhandig te zijn. Het plastic van de buis ontbindt zodra het in contact komt met alcohol. Niet handig voor mensen op straat.

Nu heeft de Shelterbag een opvouwbare tentstok, die apart kan worden opgeborgen, en indien nodig kan worden vervangen.


De zak

Uw bezittingen veilig bewaren is een van de belangrijkste uitdagingen wanneer u op straat leeft. Als je je de hele dag van plek naar plek moet verplaatsen, of het nu is om eten te halen, diensten te verlenen of naar je werk te gaan, is het hebben van een efficiënt opbergsysteem van cruciaal belang. Joris ontwierp de zak om groter, steviger en veiliger te zijn. Dit is ook waar we de opgevouwen tentstok bewaren.


Waterdicht maar ademend

Aanvankelijk vonden wij het vooral belangrijk dat de Shelterbag waterdicht is en dat er nergens water in kan komen.

“Maar nu weten we dat het ook zeer ademend moet zijn. Anders heeft het een verstikkend effect, waardoor het vocht binnenin niet kan ontsnappen en onderkoeling kan veroorzaken.”


Auping matje

Joris benaderde Auping om te zien of we iets voor elkaar konden doen. 

“Toen hoorden we over hun circulaire matras, waarbij ze matrassen terugnemen om te recyclen voor een nieuw matras. Toen realiseerden we ons, we kunnen die matrassen gebruiken als een soort ’tussenstation’ in onze Shelterbag. Een extra stap die, afgezien van wat productietijd, niets kost. En op deze mooie manier kan het gebruikt worden voor mensen die dakloos zijn.”

Lees meer over de samenwerking met Auping.


“Wat ik echt geleerd heb bij Sheltersuit is om te werken met wat voor handen is. Je hoeft niet altijd veel verder te zoeken.”

– Joris

Inschrijven nieuwsbrief

Wil je geen updates van Sheltersuit missen? Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief!